نقدی بر یادداشت رد دعای تحویل سال

یادداشتی را در یکی از وبلاگها خواندم و چون نویسنده آن را با بی اطلاعی از روش پژوهش دیتی نوشته بود آن را نقد کردم. البته ضمنا بنده فعلا در مقام رد یا اثبات دعای تحویل سال نیستم.

متن یادداشت را اینجا ببینید. بنده شیوه پژوهشی شما را نقد می کنم و فعلا به صحت و سقم خود دعا نمی پردازم:

1. اینکه حدیثی تا قبل از صفویه نبوده دلیل بر ساختگی بودن آن نیست چرا که خود علامه مجلسی و شیخ عباس قمی محدث هستند و محدث یعنی خودش سلسله سند معتبری دارد که به امام معصوم می رسد. لذا می بینیم که برخی روایتها در کتابهایی وجود دارد و در کتاب دیگری وجود ندارد. چون محدثین خودشان سلسله راوی معتبر دارند. بنابراین چون شیخ عباس قمی خود محدث است ممکن است دعا ساختگی نباشد. لذا اگر آنطوری که شما گفته اید باشد پس خیلی از روایتهای ما چون در کتب اربعه نیامده ساختگی است. در حالیکه این حرف واضح البطلان است. 

همچنین همانطور که خود شما هم گفتید، مرحوم علامه مجلسی گفته اند که این دعا را در کتب ادعیه غیر مشهوره یافته اند!
از کجای این کلام می توان فهمید که این کتب مربوط به زمان صفوی بوده اند ؟؟!!!
لذا به نظر می رسد که این دعا در کتب قبل از مرحوم علامه ( یعنی قبل از صفوی ) بوده است. و لو اینکه آن کتب خیلی مشهور نیستند، ولی به لحاظ زمانی متقدم بر دوران صفویه بوده اند! و این حرف خودتان را نقض می کند.

2. الفاظ یک دعا هر چند از امام معصوم (ع) نباشد دلیل بر این نمی شود که مفاهیم آن هم در دین اسلام وجود نداشته باشد. لذا ممکن است عین الفاظ یا ترکیب دعای تحویل سال در روایات یا آیات قرآن وجود نداشته باشد ( که البته وجود دارد مثل: یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِکَ - و مناسبت زیبایی با دعای تحویل سال دارد یا سبحان مقلب القلوب والأبصار ، سبحان مقلب اللیل والنهار) ولی مفاهیم زیبای آن در جای جای متون دینی به چشم می خورد. پس چون منافاتی با مفاهیم دینی ندارد رد نمی شود. بلکه اگر با روایات دیگر شرح داده شود مفاهیم زیبایی را به انسان یادآوری می نماید.

البته خود ائمه هم تأکید کرده اند دعای مأثور بخوانند. ولی خواندن دعایی که منافاتی با مبانی و مفاهیم دینی ندارد از باب تساهل در ادله سنن ایرادی ندارد. این یک قاعده فقهی قوی است.

3. شما با رد کردن دعای احتمالی و پیشنهاد خواندن شعر فارسی که خودتان ساخته اید حرف خود را کاملا نقض کرده اید. چون علت پژوهش شما این بوده که چرا ما دعای غیر معصوم را هنگام تحویل سال می خوانیم؟ لذا طبیعتا نتیجه سخن شما پیشنهاد خواندن یک دعای زیبای منقول از امام باشد نه شعر فارسی که یقینا با مفاهیم ذهنی خودتان ساخته اید و چه بسا خیلی ها قبولش نداشته باشند.

4. کشورهای عربی را که نام برده اید هیچکدام عید نوروز ندارند تا بخواهند این دعا را بخوانند. و طبیعی است از این دعا استفاده نکنند و حتی بی اطلاع باشند.
نکته آخر اینکه هدف شما در این یادداشت غیر منصفانه بود و اخلاق پژوهشی را رعایت نکرده اید. زیرا با به کار بردن عبارت «تشیع صفوی» و اشاره چندین باره به صفوی بودن این دعا، تفکر التقاطی تشیع صفوی و تشیع علوی را القا نموده اید.

بی اطلاعی نویسنده نسبت به مبانی دینی و قواعد فقهی و روش پژوهش در دین باعث نگارش چنین یادداشت نسنجیده ای شده است.